Stabilizacja centralna, “core stability”, to kluczowy element treningu funkcjonalnego, który odnosi się do wydolności głębokich mięśni tułowia. Te mięśnie mają za zadanie kontrolować centralną część naszego ciała, czyli region miedniczno-lędźwiowy, zarówno w statyce, jak i dynamice.
W mechanizmie stabilizacji centralnej uczestniczą różne grupy mięśni, w tym mięsień poprzeczny brzucha, mięśnie dna miednicy, mięsień wielodzielny, mięsień skośny wewnętrzny brzucha oraz przepona. Współpracując, mięśnie te utrzymują kręgosłup w najbardziej stabilnej pozycji, zwanej pozycją neutralną, co jest kluczowe dla zapewnienia ochrony i stabilności kręgosłupa podczas wykonywania ruchów.
Struktury odpowiedzialne za stabilizację centralną możemy podzielić na dwie grupy. Pierwsza składająca się z przepony oddechowej, mięśni dna miednicy oraz mięśnia poprzecznego brzucha ma za zadanie generowanie ciśnienia śródbrzusznego, które zapewnia stabilność ciała w rejonie kręgosłupa lędźwiowego. Aby ten system był wydolny, konieczne jest poprawne ustawienie segmentów ciała względem siebie oraz prawidłowy wzorzec oddechowy angażujący przeponę. Drugą grupę stanowią mięśnie lędźwiowe wraz z mięśniami czworobocznymi lędźwi, których zadaniem jest odpowiednie wyosiowanie struktury kręgosłupa, jednak, aby było to w pełni możliwe, konieczne jest poprawne funkcjonowanie wcześniej wspomnianego systemu odpowiedzialnego za stabilność.
Badania wykazują, że osoby z dolegliwościami bólowymi dolnej części pleców często mają osłabione mięśnie głębokie, co prowadzi do niekontrolowanych ruchów tułowiem i zwiększa ryzyko urazów kręgosłupa. Dlatego też prawidłowa stabilizacja centralna jest istotna dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas aktywności fizycznej oraz utrzymania prawidłowej postawy ciała.
Właściwie wyćwiczone mięśnie stabilizujące zapewniają szereg korzyści, takich jak zwiększenie ochrony i wzmocnienie okolicy tułowia, lepsza kontrola ruchów ciała, stabilniejszy środek ciężkości, poprawa postawy ciała oraz bezpieczniejsza baza do uprawiania sportu. Ponadto, dobrze funkcjonujący system stabilizacji centralnej powoduje, że głębokie mięśnie tułowia są aktywowane automatycznie przed wykonaniem ruchu, co zapewnia większą stabilność i efektywność.
Autor artykułu: Paweł Reterski